Bir cismin uzayda kapladığı yere hacim denir.Cisimlerin hacimlerini de hacim ölçüleri ile ölçeriz . Hacim ölçüleri metre sistemine göre düzenlenmiştir. Hacim ölçüsü birimi metreküptür. Bir metreküp boyutlarından biri bir olan bir küpün kapladığı hacime eşittir.
Metreküpün katları ve askatları vardır. Hacim ölçüleribiner biner küçülürler biner biner büyürler.
Metreküpün askatları:
Desimetreküp: Boyutlarından biri bir desimetre uzunluğunda olan bir küpün hacmi bir desimetreküptür Bir metreküp içinde1 000 desimetreküp vardır. Bir desimetreküpe1 litredir . Litre sıvı ölçüsü birimidir.
Santimetreküp: Boyutlarından biri bir santimetre uzunluğunda olan bir küpün hacmi bir santimetreküptür. Bir desimetreküpün içindebin santimetreküpbir metreküp içinde 1 000 000 santimetreküp bulunur.
Milimetreküp: Boyutlarından biri bir milimetre uzunluğunda olan bir küpün hacmi bir milimetreküptür. Bir santimetreküpte1 000 milimetreküpbir desimetreküpte1 000 000milimetreküpbir metreküpte1 000 000 000 milimetreküp bulunur.
Metreküpün katları kullanılmamaktadır.
Hacim ölçüleri nasıl yazılır? Nasıl okunur?
Hacim ölçüleri hangi birime göre yazılacaksa o birimi gösteren tamsayı yazılır sonra sağına bir virgül konur. Bundan sonra da askatları üçlü rakamlar halinde yazılır. Sayının sağına da o birimin kısaltılmışı yazılır. Okunuşta her basamak kendi birimine göre okunur.
CİSİMLERİN MACİMLERİ
Cisimler 3 boyutlu oldukları için hacimleri vardır.Bu boyutlar en boy ve yüksekliktir.Bir cismin hacmi o cismin içini dolduran birim küplerin sayısına eşittir.Hacim V harfi ile gösterilir.
KÜPÜN HACMİ: Yukarıda bir kenarı 3 cm olan bir küpün tabanına hacmi 1 santimetreküp olan birim küplerden 3 x 3 = 9 tane yerleştirilmiştir.Küpün yüksekliği de 3 cm oldığundan tabana yerleşmiş olan 9 küpten yukarıya doğru 3 sıra daha konulur.Böylece küpün tamamına; 3 x 9 = 27 küp yerleştirilmiş olur.
Yani bir küpün hacmi 3 kenarının çarpımına eşittir.Diğer anlamda küpün hacmi taban alanı ile yüksekliğinin çarpımıdır.
DİKDÖRTGENLER PRİZMASININ HACMİ:
Yukarıda verilen dikdörtgenler prizmasının tabanına hacmi 1 santimetreküp olan küplerden 4 x 2 = 8 tane yerleştirilmiştir.Prizmanın yüksekliği 3 cm olduğundan şeklin tamamına 3 x 8 = 24 küp yerleşir.Prizmanın hacmine V dersek;
Ayrıt uzunlukları a b c olan bir dikdörtgenler prizmasının hacmi V = a x b x c olur. Diğer bir deyişle taban alanı x yükseklik prizmanın hacmini verir.
KARE PRİZMANIN HACMİ: Yukarıdaki kare prizmanın tabanına hacmi 1 santimetreküp olan birim küplerden 3 x 3 = 9 tane yerleştirilmiştir.Przmanın yüksekliği 4 cm olduğundan prizmanın tamamına 4 x 9 = 36 tane küp yerleşir. Taban kenarının uzunluğu a ve yüksekliği h olan bir kare prizmanın hacmine V dersek;
Hacim Ölçme İBRAHİM HOCA KONU ANLATIMI ve SORULARI VİDEOSU